Wobec systematycznie zwiększającej się liczebności stad zmieniają się też metody pracy lekarzy weterynarii. Dziś rolą lekarza weterynarii jest opracowanie strategii mającej na celu utrzymanie w dobrym zdrowiu całego stada, a więc zapewnienie by cielęta nie miały biegunek i zapaleń płuc, zaś krowy wolne były od chorób wymion, kończyn, zaburzeń płodności oraz chorób przemiany materii. Współczesne warunki chowu, w tym żywienie i środowisko, narażają zwierzęta na ustawiczne balansowanie między stanami fizjologicznymi i patologicznymi. Specjalizacja gospodarstw utrzymujących bydło postępuje coraz bardziej. Większe stada i duże obory to nowe wyzwania i problemy nie tylko organizacyjne, ale także zdrowotne. Głównym problemem w okresie odchowu cieląt są biegunki i choroby układu oddechowego. Za przyczynę upadków cieląt w pierwszych dniach życia uważa się przede wszystkim biegunki polietiologicznego pochodzenia, co również podkreśla w swoim artykule dr Przemysław Sobiech. Natomiast przyczyny i nowe metody terapii syndromu oddechowego bydła – BRD, który jest najgroźniejszy dla cieląt w wieku od 2-4 tygodni do 4-6 miesięcy w sposób bardzo szczegółowy przedstawia docent Dariusz Bednarek. W hodowli bydła biegunki i choroby płuc u cieląt są niewątpliwie jednym z podstawowych problemów. Innym problemem, często nie branym pod uwagę w okresie odchowu, są schorzenia kończyn. Lek. wet. Wojciech Górski, z punktu widzenia praktyka, uważa, że choroby palców bydła mlecznego prowadzą do znacznych strat ekonomicznych, które można by ograniczyć stosując odpowiednie żywienie, pielęgnację (korekcję) racic oraz redukcję sytuacji stresowych i możliwości urazów. Warto wspomnieć, że wykazano związek między stanem racic a zdrowotnością wymion. Dla producenta mleka utrzymującego stado bydła w ostatecznym rozrachunku liczy się wynik finansowy, a to przede wszystkim gwarantuje zdrowe wymię. Większość zapaleń gruczołu mlekowego u bydła posiada tło bakteryjne. Zespół autorski z Katedry Rozrodu z Kliniką Zwierząt Gospodarskich UP we Wrocławiu wskazuje na wzrost zapaleń spowodowanych przez bakterie środowiskowe, przy jednoczesnym spadku ilości przypadków chorobowych wywoływanych przez niektóre patogeny zakaźne. Na podobne problemy zdrowotne w chlewni i w oborze rzutuje tematyka artykułów tego wydania "Weterynarii w Terenie". Mnogość i różnorodność schorzeń występujących u świń sprawia, że utrzymanie stada w zdrowiu wymaga ze strony lekarza weterynarii dużej fachowości i znajomości problematyki. Status zdrowotny stada ma największy wpływ na opłacalność produkcji trzody chlewnej. Wśród chorób, jakie aktualnie nękają świnie szczególnie duże znaczenie mają choroby powiązane z występowaniem infekcji cirkowirusowej PCV2, ogólnie nazywanych w skrócie PCVD. Artykuł dr. Wiesława Niewiteckiego pt. "Wpływ profilaktyki na ograniczenie problemów powodowanych przez cirkowirus świń (PCV-2)" pozwoli nam zrozumieć podstawy choroby, określić zasady stosowania poszczególnych biopreparatów oraz ocenić, co można osiągnąć, a czego nie można się spodziewać, gdy zdecydujemy się na szczepienia. Autor wyraźnie podkreśla, że szczepionki przeciwko PCV2 wydają się być jednym z głównych narzędzi, których można użyć do zwalczania lub zapobiegania PMWS w stadach z ciężkim przebiegiem choroby. Z kolei dr Kazimierz Tarasiuk przedstawia przyczyny niezakaźne chorób kończyn u świń. Kulawizny są jedną z głównych przyczyn przedwczesnego brakowania zwierząt stada podstawowego. By móc im skutecznie zapobiegać, lekarz musi wskazać hodowcy powody ich powstawania. Niektóre choroby mają przebieg bezobjawowy, a jedynym wskazaniem na ich obecność jest zahamowanie przyrostów masy ciała, wzrost zużycia paszy oraz wydłużenie okresu tuczu. Dlatego nie da się prowadzić skutecznej ochrony stada przed chorobami bez ścisłej współpracy hodowcy z lekarzem weterynarii. Wnikliwa obserwacja stada przez hodowcę i umiejętna interpretacja zachowań zwierząt sprzyja szybkiemu rozpoznawaniu chorób i zwiększeniu skuteczności późniejszego leczenia podejmowanego przez lekarza weterynarii. Wraz z wycofaniem ze stosowania w produkcji zwierzęcej antybiotykowych stymulatorów wzrostu wzmogły się problemy zdrowotne ze strony przewodu pokarmowego. W artykule autorów z Katedry Epizootiologii UP w Lublinie dowiemy się, które z chorób przebiegają z objawami krwotocznej biegunki i są szczególnie często spotykane w wielkotowarowej produkcji trzody chlewnej. Jedną z metod prowadzących do ograniczenia strat powodowanych przez te choroby jest konsekwentne stosowanie technologii, w których systematycznie przerywa się łańcuch zakażeń i nie dopuszcza do infekcji. Zapraszam także do zapoznania się z tematem sezonu, którym jest materiał przygotowany pod kierownictwem pani prof. dr hab. Aliny Wieliczko na temat zmienności antygenowej wirusa IB a możliwości zwalczania zakaźnego zapalenia oskrzeli kur. dr med. wet. Aleksander Skoracki